Informacje ogólne

Gmina Godziesze Wielkie w obecnych granicach powstała w dniu 01.01.1973 roku na mocy Uchwały Nr XVIII/98/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 5.12.1972 roku.

Gmina położona jest w południowej części powiatu kaliskiego. Jej powierzchnia wynosi 105 km2. Gmina graniczy z sześcioma jednostkami samorządu gminnego. Od północnego zachodu na niewielkim odcinku z miastem Kalisz, od północy z gminą Opatówek, od wschodu z gminą Szczytniki, od południowego wschodu i południa z gminą Brzeziny, a od zachodu z gminami Sieroszewice i Nowe Skalmierzyce. Zachodnia granica biegnie wzdłuż rzeki Prosny.

Teren gminy Godziesze Wielkie obejmuje część południową Wzgórz Opatowsko-Malanowskich (zlodowacenie środkowopolskie) i na południu część Kotliny Grabowskiej. Wzgórza Opatowsko-Malanowskie tworzą przebiegający południkowo Wał Chełmce- Godziesze wznoszący się na wysokość 60 -70 m. powyżej otaczających go dolin i stanowiący dział wodny pomiędzy rzeką Prosną a Pokrzywnicą. Wysokości bezwzględne na terenie gminy kształtują się na poziomie 105 m. n.p.m. w dolinie Prosny do 175 m. n.p.m. w obrębie Wzgórz. Rzeźba terenu gminy w wyniku procesów glacjalnych w okresie zlodowacenia środkowopolskiego i późniejszych procesów denudacyjno - akumulacyjnych prawie na całej powierzchni ma charakter łagodnie pofalowanych pagórków pociętych niewielkimi dolinkami, zaś w zachodniej części gminy tworzy płaską terasę akumulacyjną rzeki Prosny. Jest to forma morfologiczna płaska, o spadkach rzadko przekraczających 5%. Pod koniec plejstocenu piaski budujące terasę poddane zostały procesom eolicznym i utworzyły się wały wydmowe o wysokościach względnych dochodzących do 10 m. Obszary podmokłe występują głownie przy wałach wydmowych. Świadczą one o płytkim zaleganiu gliny morenowej zamaskowanej różnej miąższości piaskami. Na wschód od Wzgórz ukształtowała się dolina Pokrzywnicy, a na zachód dolina Kiełbaśnicy. Prosna jest formą dolinną o dość zróżnicowanej szerokości. Dno stanowi terasę zalewową płaską, o spadkach nie przekraczających 2%, miejscami podmokłą zalewaną wodami powodziowymi.

Na terenie gminy występują takie formy antropogeniczne powstałe w wyniku działalności człowieka. Są to formy wklęsłe powstałe po eksploatacji kruszywa. Odkrywki złoża Borek, Borek II i Saczyn oraz Stobno I po wyeksploatowaniu zostały już zrekultywowane. Obserwuje się wiele odkrywek po nielegalnej eksploatacji kruszywa przez miejscową ludność w różnych częściach gminy.

 

 

Od 2009 roku regularnie organizują nabory wniosków obejmujących działania służące wdrażaniu Lokalnej Strategii Rozwoju.

Gmina Godziesze Wielkie jest typowo rolniczą gminą, o dość silnie rozwiniętych działach specjalnych rolnictwa, w tym przede wszystkim ogrodnictwa i sadownictwa. Stąd sąsiedztwo dużego 100-tysięcznego miasta, jakim jest Kalisz, stanowi dla gminy bardzo korzystne położnie. Kalisz to bardzo dobry rynek zbytu dla płodów wyprodukowanych na terenie gminy. To duży ośrodek przemysłu spożywczego.

Na terenie gminy możemy mówić tylko o powiązaniach drogowych, gdyż kolej nie przebiega przez teren gminy. Nie występują tutaj dwie pozostałe możliwości komunikacyjne, a mianowicie nie występują tutaj powiązania drogą wodną, chociaż płynie rzeka Prosna i nie występują tutaj powiązania drogą powietrzną, z uwagi na brak na terenie gminy lotniska czy też lądowiska.

Analizę przeznaczenia, zagospodarowania i uzbrojenia terenu należy rozpocząć od omówienia podstawowej kwestii jaką jest budowa gminy Godziesze Wielkie z punktu widzenia stref zurbanizowanych, czyli ośrodków osadniczych. Gmina Godziesze Wielkie to gmina o dominującej funkcji rolniczej. Na terenie gminy występują również liczne tereny usługowe i produkcyjne. Są to trzy główne grupy użytkowania gruntów na terenie gminy, związane bezpośrednio z codzienną działalnością człowieka.

Sieć osadniczą gminy Godziesze Wielkie tworzą 25 wsie sołeckie, siedzibą gminy i urzędu są Godziesze Wielkie. Powierzchnia gminy obejmuje 10.510 ha i zamieszkuje ją - wg stanu na 31.12.2024r.- 9.943 mieszkańców, ze średnią gęstością zaludnienia 84 osób/km2. Rozciągłość gminy z zachodu na wschód wynosi ca 12,3 km, a z południa na północ ca 14,7 km.

W skład gminy - wchodzą następujące wsie sołeckie: (stan ludności na 31.12.2024 r)

 

Z analizy zestawienia powierzchni poszczególnych rodzajów użytkowania występujących na terenie gminy wynika, że to gmina o zdecydowanie rolniczym charakterze zainwestowania. Przez użytkowanie rolnicze gruntów rozumie się zarówno uprawy polowe jak i tereny zajęte pod budowle i budynki (również mieszkalne) niezbędne dla potrzeb prowadzenia gospodarstw rolnych.

Z ogólnej powierzchni gminy obejmującej 10 500 ha, 8187 ha przypada na użytki rolne. Stanowi to 77 % powierzchni gminy. Tereny leśne i grunty zadrzewione zajmują 1493,6 ha, tj. 15 % powierzchni gminy.

Udział poszczególnych użytków rolnych w ogólnej powierzchni gruntów rolnych przedstawia się następująco:

• grunty orne ogółem - 8113 ha,
• pastwiska trwałe - 303 ha,
• łąki trwałe - 1135 ha,
• sady - 20 ha,
• pozostałe grunty i nieużytki - 835 ha.

 

Gmina Godziesze Wielkie jest gminą rolniczą o rozwiniętej produkcji roślinnej i hodowlanej, opartej na średnioobszarowych gospodarstwach. W rękach osób fizycznych spoczywa większość powierzchni gminy, głownie użytków rolnych i terenów mieszkaniowych oraz częściowo obszary leśne, drogi i wody.

Dla mieszkańców utrzymujących się z rolnictwa głównym kierunkiem produkcji jest uprawa zbóż, kukurydzy, strączkowych jadalnych, przemysłowych i pastewnych oraz hodowla trzody chlewnej, bydła i drobiu.

 

Przeważającą część istniejących zakładów to firmy zatrudniające kilku pracowników. Nieliczne zatrudniają większą ilość pracowników, do 20 i więcej osób. Wśród zarejestrowanych są firmy w cukiernictwie, produkcji odzieżowej, przetwórstwie rolno-spożywczym i wykonawstwie usług w zakresie budownictwa.

Na tereny gminy w sferze usług znaczną przewagę posiadają usługi rzemieślnicze, transportowe, murarskie i budowlane. Roz rozpowszechnione są usługi zdrowia z prywatnymi gabinetami lekarskimi i pielęgniarskimi. 

 

Na terenie gminy najważniejszym miejscem pełniącym funkcję sportowo- rekreacyjną jest Gminny Ośrodek Rekreacyjno - Sportowy w Szwacinie we wsi Godziesze Małe na polanie, która powstała po wielkim pożarze tego kompleksu leśnego. Północną jej część przeznaczono na stadion, na którym odbywają się różnego rodzaju imprezy gminne, a na południowej w 2002 r. powstał Las Pamięci oraz obelisk dedykowany ofiarom zamachu na Word Trade Center w Nowym Jorku 11 września 2001 roku - uroczyście odsłonięty 15.05.2002 r. W miejscu spalonego lasu młodzież posadziła 5000 drzewek. Na terenie ośrodka odbywają się m. in. dożynki gminne, Zawody Sportowo-Pożarnicze, Drużynowe Mistrzostwa Szkół Podstawowych w kolarstwie przełajowym.